Uzm.Dr. Mustafa GÜNER, ”Hedefimiz Veremsiz Bir Türkiye!”
Ülkemizde her yıl ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan hafta 'Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası' olarak değerlendirilmekte. Arifiye İlçe Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Birimi Sorumlu Hekimi Uzm. Dr. Mustafa GÜNER verem konusunda ilçe halkımızı bilinçlendirmeye yönelik hafta ile ilgili bilgilendirici bir değerlendirmede bulundu.
Tüberküloz (Verem) Nedir ?
Halk arasında ‘ince hastalık’ olarak bilinen Tüberküloz (Verem), Mycobakterium tuberculosıs komleks isimli bakteri grubunun neden olduğu, özellikle akciğeri tutan bulaşıcı bir hastalıktır.
Aktif akciğer ya da larinks (gırtlak) veremi bulunan kişiler verem mikrobunu konuşma, öksürük ve hapşırma ile ortama yayarlar. Ortamda bulunan kişiler soluma ile mikropla enfekte olurlar. Bu durum bir hastalık değildir. Enfekte olan kişilerin %5’i 1-2 yıl içnde tüberküloz hastası olur. %5’i 2. yıldan sonra herhangi bir zamanda vücut direncinin düştüğü (kanser, diyabet, böbrek yetmezliği vb.) durumlarda vücutta sessiz olan bakteriler çoğalarak hastalık tablosunu oluşturur. Türkiye’de 10 milyondan fazla insanın verem ile enfekte olduğu tahmin edilmekte olup, günümüzde hala önemli bir halk sağlığı sorunudur.
Tüberküloz (Verem) Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Uzun süreli öksürük, balgam, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve ses kısıklığı gibi solunum sistemi semptomları yanında; ateş, gece terlemesi, kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizlik gibi sistemik semptomlar gözlenmektedir. Akciğer dışı organ tüberkülozunda tutulan organa göre (lenf nodlarında büyüme, böbrek tutulumunda idrada kan görülmesi, eklem tutulumunda o bölgede şişlik vb.) şikayetler değişmektedir. 2-3 haftadan uzun süren öksürük şikayeti olan ve akciğer bulguları antibiyotik tedavisi ile düzelmeyen hastalarda tüberküloz araştırılması önerilmektedir.
Tüberküloz (Verem) Mikrobu İle Enfekte Birinin Aktif Tüberküloz Hastalığına Yakalanma İhtimalini Arttıran Durumlar Nelerdir?
- 15 yaş altındaki çocuklar (özellikle 0-2 yaş)
- HIV (insan bağışık yetmezliği virüsu) enfeksiyonu olan kişiler
- Bağışıklığı baskılayan tedavi (kemoterapi, steroid, biyolojik ajanlar vb.) alan kişiler
- Diyebet, kronik böbrek yetmezliği, lösemi-lenfoma (kan kanseri) ya da baş-boyun kanseri, akciğer kanseri olanlar
- Tütün kullanımı (sigara, nargile vb.), alkol kullanımı ya da ilaç bağımlılığı olanlar
- Yetersiz beslenme, düşük vücut ağırlığı (Vücut kitle indeksi ≤20)
Tüberküloz Hastalığının Tanısı Nasıl Konur ve Nasıl Tedavi Edilir?
Şikayeti olan ve akciğer grafisinde tüberküloz ile uyumlu bulguları bulunan kişilerden alınan balgam örneğinin mikroskopik ve laboratuvar incelemesi sonrasında bakterinin görülmesi ile tanı kesinleşmiş olur. Şikayetlerin (özellikle öksürük) sigara kullanımı, soğuk algınlığı, mevsimsel grip gibi nedenlere bağlanması tanıda gecikme ve hastalığın seyrinin ilerlemesine neden olmaktadır. Bu nedenle şüphelenilen durumda kişilerin verem savaş dispanserlerinde ücretsiz olarak test yaptırması erken tedavi ve bulaşın önlenmesinde önem arz etmektedir.
Günümüzde uygulanan modern tedavi ile verem hastaları başarılı bir şekilde tedavi olup, sağlığına kavuşmaktadır. Ülkemizde verem ilaçları ücretsiz olarak hastalara verilmektedir. Tedavi süresi ortalama 6 aydır.
Tüberküloz (Verem) Hastalığından Korumak İçin Neler Yapılabilir?
- Solunum şikayetiniz olduğunda elinizi sık yıkamaya, maske takmaya ve hapşırırken kolunuzu kapamaya özen gösteriniz.
- Kapalı ve kalabalık ortamlarda mümkünse uzun süre kalmamaya dikkat ediniz ve maske takınız.
- Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırınız.
- Sağlıklı beslenme alışkanlığı edininiz. İdeal kilonuz düşükse bulunduğunuz yerdeki İlçe Sağlık Müdürlüğü bünyesinde çalışan diyetisyenlerden ücretsiz hizmet alabilirsiniz.
- 2-3 haftadan uzun süren solunum şikayetiniz olduğunda Göğüs Hastalıkları Polikliniği ya da Verem Savaş Dispanserlerine erkenden başvurunuz.
- Tütün ve alkol kullanımını bırakınız.