Osmanlı İktisadi – İçtimai Sisteminin Temel Özellikleri ve Sonuçları

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Sakarya Üniversitesi Akademik ve Sosyal Gelişim Merkezi’nin (SASGEM) düzenlediği Çarşamba Konferansları’nın bu haftaki konuğu İstanbul Şehir Üniversitesi öğretim üyesi ve Yazar Mehmet Genç oldu.

SAÜ Hukuk Fakültesi Konferans Salonunda gerçekleşen programda “Osmanlı İktisadi – İçtimai Sisteminin Temel Özellikleri ve Sonuçları” başlıklı konu ele alındı.
“Osmanlı deyince ne anlıyoruz?” sorusuyla konuşmasına başlayan Mehmet Genç, geçmişte kitaplarda Osmanlı Devleti’nin imajının düşük olduğunu, son günlerde biraz yükseltildiğini, ancak hamasi övgülerle dolu bir imajdan da kaçınmak gerektiğini anlattı. Osmanlı tarihi incelenirken konuya sempatiyle bakılabileceğini, ancak mümkün olduğu kadar mesafeli ve objektif davranılması gerektiğini belirten Genç, “Hangi alanda çalışırsanız çalışın, incelediğiniz alanda uzman olmanın birinci şartı konuyu sevmektir. Sevmiyorsanız bırakacaksınız. Bu nedenle Osmanlı’yı incelerken tabii ki sempati duyacağız” dedi.

Osmanlı devleti evrenseldi
Osmanlı Devleti’nin dünya tarihinde önemli bir yere sahip olduğunu ifade eden Genç, şunları söyledi: “Osmanlı Devleti Türklerin kurduğu bir Türk devletidir. Müslüman olmayan azınlıkların bağımsızlıklarını kazanmaya başladıkları 19. yüzyılın ikinci yarısında bile milletçiliğe on son başlayanlar Osmanlılardı. Eski okul kitaplarında Türklüğü bilmediler, küçümsediler diye yazarlardı. Osmanlılar Türk olduklarını biliyorlardı ama milliyetçilik yapmak istemediler. Üniversal kaldılar, kalmaya alıştılar. Mesela Rumların çoğunlukta olduğu yerler Yunanistan’a bağlanmak için uğraşırken, Osmanlı Devleti buna rağmen onlara kötü davranmamaya çok dikkat etti.

En uzun yaşayan devletlerdendi
Osmanlı Devleti, Türk tarihinin en uzun yaşayan devletidir. Aynı şekilde İslam tarihinde de Osmanlı kadar uzun yaşayan pek yoktur. Bizans bin 100 yıl yaşadı ancak doğduğu ve öldüğü kronoloji içinde herhangi dünyada ciddi bir değişim yaratmadı. Bizans, milattan sonra 4. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar zirai bir toplumdur. Osmanlılar ise zirai toplumda doğdu. 14. yüzyılda ve sanayi devriminden sonra o devrimin getirdikleri nimetlere katiyen iltifat etmeden 200 sene daha yaşamayı başardı. Onun için Osmanlının ömrünü başkalarıyla kıyaslarken dünyadaki büyük değişmeleri göz önüne almak gerekir. Bir hanedan olarak en uzun yaşayanı Osmanlıdır. Mısır, Çin, Bizans gibi büyük medeniyetlerde ise birden fazla hanedan vardı. Mesela Çin de birkaç bin senelik bir uygarlık ama biraz yakından bakarsanız orada da 350 seneyi geçen hanedan yok. Bunların yanında tarihin en büyük çeşitliliğini kontrol eden bir sistem Osmanlı sistemidir. Osmanlı her dinden, ırktan, mezhepten insanları barındırdı.

Büyük devletlerle mücadele etti
Benim okul okuduğum zamanda kitaplar derlerdi ki karşılarında doğru dürüst bir devlet yoktu, onun için yürüdüler gittiler. Bunlar doğru değil. 14. yüzyılda Avrupa’nın en güçlü devletleri şansımıza doğu Avrupa’daydı. Bizans Osmanlı doğduğu zaman 900 yaşında dev bir devletti. Polonya, Lehistan, Litvanya, Sırp Krallığı, Bulgar Krallığı ve Macaristan son derece çetin cevizlerdi. Onlar da dünya devleti olmak için yarıştılar. Osmanlı’da yeniçeriler gibi askeri eğitim almış, kışlada yaşayan ve profesyonel piyade ordusu vardı.