32,4592$% -0.11
34,7627€% -0.64
40,5472£% -0.65
2.435,88%0,00
4.041,00%-0,24
2062557฿%-2.01551
Merhum Başbakan Adnan Menderes ve dava arkadaşları idam edilişlerinin üzerinden 60 yıl geçti.
Şehadetlerinin 60. yıldönümünde Başbakan AdnanMenderes ve dava arkadaşları Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ı saygıyla, rahmetle anıyoruz..
ADNAN MENDERES’İN İDAMI…
17 Eylül 1961’de Demokrat Parti devri Başbakanı Adnan Menderes idam edildi. Demokrat Parti dönemine adını veren kişilerin başında olan Adnan Menderes, bu partinin de kurucularındandı. 14 Mayıs 1950 tarihinde DP’nin iktidara gelmesiyle Başbakan olmuş, 27 Mayıs 1960 ihtilâline kadar da bu görevde kalmıştı. Yassıada Mahkemeleri’nde yargılanan Adnan Menderes, hakkında verilen cezanın Millî Birlik Komitesi’nin tasdikiyle İmralı Adası’nda asılmak suretiyle şehit edilmiştir. İmralı Adası’nda bulunan naaşı, 17 Eylül 1990’da, İstanbul Topkapı’da yaptırılan Anıt Mezar’a, devlet töreni ile nakledildi ve itibarı devletçe iade edildi.
• • •
“Adnan Menderes; sevimli, kibâr, nâzik, terbiyeli, İstanbul şivesiyle çok güzel ve doğru Türkçe konuşabilen, geniş kitlelere kolaylıkla erişebilen bir liderdi. Milleti sevgiyle kucaklayıp, onunla kaynaştı. Milletle âdetâ tek vücut hâline gelebildi. Millet bu sevginin samimi olduğunu, riyâ olmadığını derhâl teşhis etdi. Üstün hitâbet sahibi, dâima güler yüzlü, vatansever, üzerinde yaşadığı topraklara canı ve kanıyla bağlı, bu özelliklerini milletine hissettirebilen, vatanın tek gerçek sâhibinin millet olduğuna inanmış, milliyetçi, iç âleminde samîmî, dindar bir devlet adamı ve politikacı idi…”
Yılmaz Öztuna – (Türk Tarihinden Portreler, S: 315)
Zeytin dalları da boynunu bükmüş,
Bozulmuş bağları yaprağın dökmüş,
Yüce dağlarına dumanlar çökmüş,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Onu bir kez gören hayran olurdu,
Gittiği her yerde bayram olurdu,
Herkes aradığını onda bulurdu,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Yollar uzun uzun onu arıyor,
Köprüler ayakta kalmış duruyor,
Virajlar “nerde o?” diye soruyor,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Gökleri kaplamış kara bulutlar,
Bir tarafta hazırlanmış tabutlar,
Bitti artık bitti bütün umutlar,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Seçilmez bayrağın yeşili alı,
Sehpalarla dolu o gün İmralı,
Mateme bürünmüş tüm Anadolu,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Darağaçlarına kuşlar konuyor,
Kanatlar havada Hakkı anıyor,
Millet kan ağlıyor, millet yanıyor,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Açmıyor güller de sümbül soluyor,
Gözlerimiz kanlı yaşla doluyor,
Ak saçlı nineler saçın yoluyor,
Nerdesin, nerdesin Adnan Menderes?
Osman Yüksel Serdengeçti
27 Mayıs 1960’ta DP iktidarına karşı askerî bir darbe yapılmıştı. Güdümlü Yassıada Mahkemesi, 14 kişinin idamına karar verdi.
Adnan Menderes: İdamında 62 yaşındaydı. Hukukçudur. Madalya sahibi İstiklal Harbi gazisiydi. I. Dünya Harbi’nden evvel Karşıyaka’da forvet, Altay’da kalecilik yapmıştır. Türkiye Cumhuriyetinde ilk büyük kalkınma hareketini başlatan devlet adamıdır. 17 Şubat 1959’da Londra’ya giderken uçağı düşmüş, 14 kişi ölmüştü. Ali Adnan Ertekin Menderes, 16 Eylül’de rahatsız olduğu için tedavi edilerek 17 Eylül 1961’de idam edildi.
Fatin Rüştü Zorlu: İdamında 51 yaşındaydı. Paris mülkiye ve Cenevre Hukuk Fakülteleri mezunudur. Meslekten hariciyecidir. Kıbrıs’a müdahale hakkımızı veren garantörlük yetkimizle AB müracaatımız O’nun imzasını taşır. 16 Eylül 1961’de idam edildi.
Hasan Polatkan: İdamında 46 yaşındaydı. Mülkiyelidir. Maliye Bakanı idi. 16 Eylül 1961 günü idam edildi.
Emniyet müdürlüğünde pencereden atılanlarla kalb krizi intıbaı verilerek işkence altında vefât edenlerin sayısı da iki düzineye yakındır. Cuntacı zihniyet, 12 Eylül 1980’e kadar 27 Mayısı, özel paralı, hatıra pullu, tanklı-toplu, törenli, marşlı, bayraklı bir bayram olarak kutladı. Ülkenin imar ve inşasını bütün alanlarda yeniden ve hızla başlatıp uygulayan ekibe her sene 27 Mayısta; ‘Katiller, kuyruklar, düşükler, diktatörler…’ diye mikrofonlardan, radyolardan, manşetlerden, okullardan sövülüp durulurdu. ‘Adam asma bayramı’ 12 Eylül 1980’den sonra kaldırıldı.
Turgut Özal zamanında 1990’da aslında hiç kaybetmedikleri şerefleri iâde edilerek cenazeleri İmralı’dan İstanbul’a nakledildi. Bu dolaylı olarak devletin özür dilemesiydi. Adnan Menderes neden idam edildi? İddianamede sıralanan suçlamalar iftiradır. İdama götüren gerçek sebepler bir çoksa da esas şunlardır:
1-Ezanın Türkçe okunma mecburiyetine son verilmesi.
2-Yurt dışına sürgün edilmiş ve oralarda ağır şartlarda yaşamaya çalışan Osmanlı Hânedânı kadın mensuplarının yurda kabulü.
3-Menderes’in; “Bu millet isterse Hilafeti de getirir.” demesi.
4-İstersem orduyu yedeksubaylarla da idare ederim sözü.
5-Kıskançlık hissi.
6-Sovyetler Birliği ile işbirliğine gidilmesi.
Yukarıdaki maddelerden son madde az bilinmektedir.
19.09.2011 Rahim Er (Türrkiye Gazetesi)
Kaynak
turktakvim.com
Milli Elektrikli Tren programı iptal.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.